zondag 14 april 2019

Gat


Je kunt er op zitten of er een in je hand hebben.
Je kunt het in je pensioen hebben of er, na je pensioen, in vallen.
Ze zitten in kaas.
Tandartsen vullen ze niet met praatjes maar met amalgaam en verdienen er zo een dik belegde boterham aan.
Ze blijven achter waar houtworm en mottenlarve hebben gedineerd.
Soms biedt het een uitweg.

Gaten bestaan in allerlei soorten en maten. Letterlijke en figuurlijke gaten.
Maar wat is een gat nou eigenlijk?
Figuurlijke gaten zijn meestal synoniemen: een gat (tekort) in de begroting, wonen in een gat (kleine plaats).
Een letterlijk gat is.... niets.
Zo is een gat in de weg eigenlijk een kuil en geen gat.
Een echt gat bestaat slechts bij de gratie van zijn omgeving. Als de kaas is opgegeten, zijn de gaten verdwenen. En een koekje met een gat? Eet de koek rond het gat maar eens op. Wat hou je dan over? Het gat? Nee.... niets!

Sterrenkundigen gingen deze week volledig uit hun bol. Het is hen gelukt om een foto te maken van een zwart gat! Een gebeurtenis, vergelijkbaar met de eerste mens op de maan! De wereld zal nooit meer hetzelfde zijn; er is een wereld van vóór en van nà de foto!
Drukte om "niets" dus.

Het klinkt ook wat overdreven, want het maken van foto's is, zeker sinds dat zelfs met een mobieltje kan, zo'n kunst niet meer. Slechts de uitvoering, de artistieke waarde of het zeldzame beeld kan ons nog in vervoering brengen. Oké, we hebben te maken met een zeldzaam beeld, maar verder.....
Kijk naar die foto. Wazig, onscherp. Als wij zo'n foto gemaakt zouden hebben, zouden we hem direct deleten. Een foto van een volledige zonsverduistering ziet er heel wat indrukwekkender uit en toont ongeveer hetzelfde beeld, zij het veel scherper. Misschien hebben ze wel een foto gemaakt van een zonsverduistering in een ver weg gelegen melkwegstelsel.....
Ook nog een ouwe foto, want wat op het plaatje te zien is, is een situatie die zo'n 53 miljoen jaar geleden bestond. Zo lang heeft het licht rond dat zwarte gat erover gedaan om de aarde te bereiken. Dat wil zeggen, dat als een "Zwarte Gat bewoner" (als die bestaan) op dezelfde tijd een foto van ònze wereld zou hebben genomen, hij een foto krijgt van de aarde waarop dinosauriërs rondlopen. Het is dus zeer aannemelijk dat de huidige situatie rond het gefotografeerde zwarte gat nu heel anders zal zijn. Misschien bestaat het niet eens meer, is het groter of kleiner geworden of veranderd in een toverbal of een levensgrote marshmallow.

Als je een beetje gaat rond lezen, blijkt dat men een foto heeft gemaakt van iets, waarvan niemand eigenlijk weet wat het is. Er zijn verschillende hypothesen, veronderstellingen die gemakshalve als waarheden worden verkondigd, maar bewèzen..... is er niets. De scenario's zijn opgebouwd rond waarnemingen die in het heelal gedaan zijn met grote telescopen. Op grond van die waarnemingen gaat men er vanuit dat een zwart gat ontstaat als een ster al zijn brandstof heeft verbruikt en implodeert. De massa van de ster wordt dan zò dicht dat de zwaartekracht van het overgebleven lichaam enorm groot wordt en dat alles wordt aangetrokken. Zelfs licht, met een snelheid van 300 000 km per seconde, kan er niet aan ontsnappen en wordt naar "binnen" gezogen.
De foto zou een bewijs kunnen zijn dat zwarte gaten bestaan, maar dat is dan ook alles.
Overigens meldde De Speld dat het zou gaan om een mislukte foto, omdat de telescoop nog op selfiemodus stond en dat de foto het oog toont van astronoom Flemmo te Gader.
Klinkt ook plausibel.

Het mysterieuze van zo'n zwart gat roept natuurlijk allerlei vragen op.
Niet weten is voor de mens onverdraaglijk en zijn creatieve geest stelt hem in staat om allerlei ideeën en theorieën te ontwikkelen en zo een "waarheid" te bedenken. Wetenschappers veronderstellen dat ook de tijd vertraagt naarmate men dichter bij een zwart gat komt en in de kern zelfs tot stilstand komt.
Logisch dat creatieve schrijvers en fantasten met dit soort veronderstellingen aan de haal gaan en voortborduren op deze ideeën. Zo gaat de wetenschap via een groot grijs gebied langzaam over in de wereld van Science Fiction. In hun verhalen kan de mens reizen in de tijd, sprongen maken in de ruimte van het ene naar het andere melkwegstelsel en zelfs reizen door zwarte gaten heen.....
Want ja, dat is misschien wel de meest intrigerende vraag. Wat zit er àchter..... Een parallelle wereld?
Of gewoon een muur?
Het heeft in ieder geval een keur aan spannende SF-romans, films en TV-series opgeleverd.....


Maar..... als een zwart gat echt alles opslokt en die massa zich in de kern enorm verdicht..... dan is er dus wèl "iets", hoe klein ook. Zwart, omdat er geen licht uit kan ontsnappen, maar een gat....?
Het lìjkt een gat.....



Geen opmerkingen:

Een reactie posten