zondag 6 december 2020

Binnenweg 8 VII


Pakjesavond

Ik was 9 jaar toen wij vanuit Roelofarendsveen naar Rijpwetering verhuisden. Een leeftijd waarop het
grenzeloze vertrouwen wat ik als peuter/kleuter altijd in mijn ouders had al een eerste, flinke deuk had opgelopen.
Nee, de verhalen over Sinterklaas, Tandenfee en Paashaas werden door mij niet langer geloofd en hoewel ik nog niet wist hoe het precies zat, ook over dat verhaal van die ooievaar had ik gerede twijfels.
Maar, wat het Sinterklaasfeest betreft was de teleurstelling snel verdwenen nadat ik was ingezworen in het complot. Ik behoorde nu tot "de grote drie" (de drie oudsten) die het verhaal over de Goedheiligman in stand moesten houden voor ons zusje en de drie jongste broertjes. We logen en bedrogen erop los dat het een lieve lust was, zodat we bijna in onze eigen leugens gingen geloven! Het geloof in complottheorieën dat velen op latere leeftijd ontwikkelen zou zomaar zijn oorsprong kunnen hebben in dit pedagogisch discutabele handelen van ouders ten opzichte van hun jonge kinderen.

Ik herinner me nog dat we een keer "als oudsten" op een avond met moeder mee mochten naar Leiden om Sinterklaasinkopen te doen voor het naderende heerlijk avondje. Thuis gekomen werden de inkopen op tafel geplaatst en vooral het cadeautje voor broertje Chris kreeg alle aandacht: een hamster in een kooitje!
Al van jongs af aan kende dit broertje een grote liefde voor diertjes en zijn grootste wens, een hamstertje, was uiteindelijk in het Grote Boek van Sinterklaas terecht gekomen.
Zijn liefde voor dieren ging zó ver dat hij zelfs 's nachts bij tijd en wijle zijn bedje verliet om, al slaapwandelend, de kippen in de kledingkast te gaan voeren of elders in huis op zoek te gaan naar een weggelopen konijn.
Zo kon het gebeuren dat, terwijl wij ons lieten vermaken door het hamstertje in zijn loopradje, Chrisje plotseling achter ons stond en slaperig vroeg: "Wat is dat....?"
"Eh... nee,.... niks...", stamelden wij en trachtten Chrissie met onze lichamen het zicht op het hamstertje te ontnemen, intussen vrezend dat wij met onze keiharde leugens geconfronteerd zouden worden.
Moeder nam het manneke bij de hand en leidde hem rustig naar boven terug naar zijn bedje. Wij keken elkaar aan, schuldbewust in de overtuiging dat we de mooie mythe rond Sinterklaas voor hem verprutst hadden......
Op pakjesavond pakte hij blij verrast de kooi met het hamstertje uit. Wat was hij blij!
Later bleek dat hij zich van het nachtelijke uitstapje niets meer kon herinneren.....

Wij werden ouder en op een gegeven moment werd ook de jongste uit die mooie droom geholpen. Voor hem geen complotten, wat bij mij de vraag doet opkomen of jongste kinderen misschien minder ontvankelijk zijn voor het geloven in complottheorieën. Misschien voor de een of andere student een leuk onderwerp om op te promoveren? 
Pakjesavond maakte plaats voor surprises, eerst binnen het gezin, later uitgebreid met mogelijk toekomstige en daarna uiteindelijke huwelijkspartners. Jarenlang hebben wij elkaar verwend en verrast met de meest kunstzinnige, ingewikkelde of totaal mislukte surprises, vergezeld gaand van de meest fraaie gedichten waarin wij elkaar vilein fileerden zònder elkaar echt te beschadigen.
Weken daarvoor moest iedereen een verlanglijstje inleveren en werden er lootjes getrokken. Sommigen gingen direct aan de slag, terwijl anderen een paar uur voor het begin van de surpriseavond nog druk in de weer waren met schaar en plakband of zich stil in een kamer of hoekje hadden teruggetrokken om nog even snel hun gedicht in elkaar te flansen.
Mijn vader maakte zich er altijd met een Jantje van Leiden van af of hij liet de surprise door moeder maken. Oké, het gedichtje maakte hij zelf, al was dat wel altijd op het laatste moment.
Het waren zeer vermakelijke avonden waar door menigeen reikhalzend naar werd uitgekeken.
Toch kwam er een einde aan toen onze eigen kinderen groter werden en wij met onze jonge gezinnen de traditie van voor af aan beleefden......

Één van die surpriseavonden zal ik nooit vergeten. Het zal een van de laatste geweest zijn die we nog voltallig en met aanhang vierden.
Hoe ik dat nog weet?
Wel, Ger was al getrouwd met zijn Hermien en woonde in Zoeterwoude en op zijn verlanglijstje had hij geschreven: "Dingen voor in de tuin". Zijn lootje was getrokken door Appie die met zijn Ria in een ark woonde in het zuiden van De Rip. Hij hoefde niet lang na te denken......
Hij kocht wat klein tuingereedschap (handkrabber, plantschepje e.d.) en verpakte elk onderdeel waterdicht in stevig plastic. Onderweg naar het ouderlijk huis, om daar het "heerlijk" avondje te vieren, ging hij even langs bij zijn vriend Jan Uitdenboogaard om op zijn boerderij een grote plastic (kunstmest)zak voor de helft te vullen met verse varkensmest (ook héél goed voor de tuin!). Daarin werden de cadeautjes verstopt en daarna werd de zak keurig dicht getapet en wel zodanig dat het geheel niet alleen wàterdicht, maar vooral lùcht(en geur!)dicht verpakt was.....

Als in het voorjaar de boeren hun mestkarren uitrijden over hun landerijen worden wij vaak getrakteerd op die welbekende en zeer aanwezige geuren van het Hollandse platteland....... U kent dat wel.
Van die dagen, dat de huisvrouwen de was niet buiten hangen.......
Kunt u zich het effect voorstellen dat het openen van een zak verse varkensmest in de besloten ruimte van een huiskamer teweegbrengt?
Nee......., dat kunt u zich niet voorstellen.
Ik kan u verzekeren, het is een meer dan unieke ervaring........
Kokhalzend vluchtte iedereen het huis uit......


Nu ik er over nadenk...... het zou zo maar eens de allerlààtste surpriseavond geweest kunnen zijn........



Geen opmerkingen:

Een reactie posten