Vorstverlet

Een koningin gaat niet met pensioen.
Zij gaat met vorstverlet.
Nadat koning Winter zondag het bijltje er bij neergooide, was het maandag Beatrix die kenbaar maakte dat zij het zwaaien met de scepter zou gaan staken.
Terwijl het niet ondenkbaar is dat Koning Winter als een soort Heintje Davids nog op zijn beslissing terug komt, lijkt het besluit van onze koningin definitief.
Zij heeft het meer dan goed gedaan.
Vriend en vijand zijn het daar over eens.
Zelfs de meest verstokte republikein moet dit erkennen.

De monarchie.
Overblijfsel uit oude tijden.
Niet meer van deze tijd, zeggen velen.
Stammend uit de tijd dat wij in kleine bevolkingsgroepen, gehuld in berenvellen, de steppen doorkruisten en behoefte hadden aan een leider. Zo'n leider kwam vanzelf wel boven drijven. Hij (meestal een hij) was sterk, slim en in staat om zijn groep een zekere geborgenheid te bieden.
Zodra zijn krachten afnamen, werd hij opzij gezet door een nieuwe leider.
Deze vorm van troonswisseling speelt zich in het dierenrijk nog dagelijks af.
Maar bij de mens evolueerde het leiderschap.
De leider had natuurlijk privileges, kon deze door zijn macht over de groep afdwingen, maar werden hem vanwege zijn verdiensten ook vaak gegund.
En ook die vroegste mensen was niets menselijks vreemd. Natuurlijk wilden zij het beste voor hun kinderen en schoven daarom hun oudste zonen naar voren om hen mettertijd als leider op te volgen.
Zolang dat een capabele leider was, met hart voor zijn volk, was er niets aan de hand. Indien het een zwak figuur was, zonder volksempathie, werd hij al snel aan de kant geschoven en nam een nieuwe dynastie het roer over.
Machtsmisbruik en uitbuiting van het volk heeft zo heel wat staatshoofden in het verleden letterlijk en figuurlijk de kop gekost.

In onze tijden ligt in de westerse wereld in de meeste landen de macht bij het volk.
Wij mogen onze leiders zelf kiezen. Zij vormen een regering die ons land moet leiden (of is het: doet lijden?)
En als hun kinderen ook leider willen worden, dan moeten ze maar heel goed hun best doen op school en hopen dat zij ooit worden verkozen.
Niks erfopvolging.
Nederland, en zes andere Europese landen, zitten nog met de erfenis van een monarchie. De macht van deze monarchen is echter klein en veelal slechts ceremonieel.
Moeten we daar van af? Wat is het alternatief?
Andere landen kiezen hun staatshoofd, veelal een man of vrouw met eenzelfde ceremoniële taak (behalve Frankrijk, waar de president de regering leidt) en daardoor veelal een ongekende grijze muis. Wie kent de presidenten van Duitsland? Italië? Portugal?
De een komt, de ander gaat.
Zij hebben geen Koninginnedag met vrijmarkten, koekhappen en wc-pot werpen, geen Prinsjesdag met gouden koets.
Saai.

De koningen en koninginnen worden wel gekend.
Juist door de erfelijke troonopvolging bestaat er een zekere continuïteit. En doordat we ze zo goed kennen, zijn zij in staat, en Beatrix is daar een uitmuntend voorbeeld van, om hun volk te binden. Door er te zijn op momenten van vreugde, maar ook hun betrokkenheid te tonen bij tragische gebeurtenissen binnen onze samenleving.
Daarbij wordt een kroonprins of -prinses vanaf zijn of haar jeugd opgeleid tot staatshoofd, een opleiding die elke gekozen president moet ontberen.
Zij hoeven geen loze beloften te doen of zich in te likken om voor een volgende ambtstermijn in aanmerking te komen. Zij kunnen boven de partijen staan.
En we mogen niet vergeten, dat het koningshuis een bron van inspiratie is voor cabaretiers en satirische programma's. Het zou tegenover deze groep een soort broodroof zijn indien we de monarchie zouden opdoeken.

Natuurlijk hebben ze een prachtig leven.
Ze reizen de hele wereld af en kennen geen geldzorgen.
Maar..... zo'n leven heeft ook zijn schaduwzijden.
Voor al die weelde moet heel veel ingeleverd worden, een hoge prijs betaald.
Pers en media volgen je met argusogen.
Nooit eens lekker doorzakken met vrienden in een bruine kroeg en, op weg naar huis, je blaas legen in een stille gracht.
Of een kroketje uit de muur trekken en hartgrondig vloeken als het ding loeiheet blijkt.
Elk woord wat je zegt op een goudschaaltje afwegen........
Terwijl vrijheid van meningsuiting het hoogste goed lijkt van de 21ste eeuw, worden de leden van het koningshuis geacht hun mening voor zich te houden.
De grootste voorvechter van het vrije woord permitteert het zich om de grofste beledigingen aan jouw adres te uiten, in de wetenschap dat jij je toch niet kan en mag verdedigen.
Over machtsmisbruik gesproken......

Daarom, Willem, als jij die baan wilt, mijn zegen heb je.

Of Willem Alexander het net zo goed gaat doen als zijn moeder moeten we natuurlijk afwachten.

Maar.....

Wij hebben straks wel de mooiste koningin van heel de wereld!