Noordeinde 104 V

Winter

In mijn herinnering sneeuwde het vroeger elke winter.
Er was ook altijd ijs.
Nu weet ik beter.
Het menselijk geheugen heeft de neiging om alleen leuke dingen en indruk makende gebeurtenissen vast te houden.
De minder tot de verbeelding sprekende zaken worden gewoon gedeleted.
Zo blijven alleen de "echte winters" over, die zich schijnbaar jaar na jaar aaneen rijgen.....
Dat is natuurlijk een mooi iets. Het stelt ons in staat om met een tikje weemoed achterom te zien.
Het betekent wel, dat de uitspraak, dat "vroeger alles beter was", per definitie gekleurd is en bijgevolg niet waar.
En dat geldt dus ook voor de winters.....

Deze week werden we vergast op een, voor Nederlandse begrippen, ongekend pak sneeuw.
Toch haalt het 't niet bij de sneeuwstormen uit '63, toen een snijdende oostenwind de ragfijne stuifsneeuw voortjoeg en metershoge sneeuwduinen vormde en Nederland het aanzien gaf van de Siberische vlakten.
Het jaar van de "Tocht der Tochten"(hoewel deze titel misschien toch moet worden voorbehouden aan de tocht die Mozes met zijn volk door de woestijn maakte).
Ik weet nog dat ik met wat vriendjes over de weg (bedekt met een dikke laag ijzel) schaatste door het zuiden van Rijpwetering. Daar troffen we een man die zijn kippenhok, volledig vol gestoven met sneeuw, aan het uitgraven was en één voor één de diepvrieskippen tevoorschijn toverde.

Schaatsen leerde ik op de sloot bij ons huisje in de Veen.
Ik zal een jaar of vijf, zes geweest zijn (waarschijnlijk de winter van '55-'56), dat mijn vader mij vroeg of ik wilde leren schaatsen.
Ik weet nog dat ik niet echt enthousiast reageerde.
Er was ons kinderen op het hart gedrukt dat we niet op het ijs mochten. De meest vreselijke taferelen waren ons voorgehouden: dat je er door kon zakken, onder het ijs kon schuiven en geheid op een afschuwelijke manier zou verdrinken.
De angst zat er goed in.
Ondanks het feit dat over de bullebak niet werd gerept. Die hield blijkbaar een winterslaap.
Geen wonder dat deze plotselinge ommezwaai mij enigszins verwarde.
Wat? Nu mocht het plotseling wel?
En dan, schaatsen.
Ik had het gekrabbel van mijn broertjes en de buurkinderen aanschouwd en had hieruit de conclusie getrokken dat dit een zeer moeilijke en vermoeiende bezigheid was.
Mijn sceptische reactie werd echter volkomen genegeerd en ik werd bij pa achterop de fiets gezet om schaatsen te gaan kopen.
Wij hadden het thuis niet breed, maar de uitgave voor een paar schaatsen was voor mijn vader volkomen legitiem daar in zijn zienswijze het leren schaatsen een essentieel onderdeel was in de opvoeding van een Hollandse jongen.
U begrijpt het al, mijn vader was een fervent schaatser.
Bij de Firma Vink werd een paar friese doorlopers aangeschaft. Met zo'n mooie krul van voren en van dat prachtig geweven oranje band.
Thuis gekomen bond mijn vader mij de schaatsen onder en aan zijn hand zette ik krabbelend mijn eerste schaatsschreden op het gladde ijs.
Mijn eerdere inschatting bleek een juiste, maar, om mijn vader te plezieren, zette ik door.
Hij hield mij overeind en dank zij zijn aanwijzingen kreeg ik zowaar de slag te pakken.
Ik kreeg er lol in.
Ik weet dat ik op een dag de hele sloot afkrabbelde (met het oostenwindje in de rug) en uitkwam op een brede vaart (de ringsloot) waar velen van de ijspret genoten.
Ik schaatste. Het ging steeds beter.
Mijn jonge beentjes werden na verloop van tijd echter toch wel wat moe en ik besloot om weer naar huis te schaatsen.
Maar.....
Op de ringsloot kwamen wel een tiental slootjes uit die de Veenderpolder doorsneden.
Welke sloot was het, die naar ons huisje leidde?
Tegen de wind in krabbelde ik een slootje in, om na enige tijd te beseffen dat ik een verkeerde keuze gemaakt had.
Terug en een andere proberen. Tegen de snijdende wind in.......
Zo ben ik enkele keren op mijn schaatsschreden teruggekeerd.
Het begon al te schemeren en vreselijke visioenen traden mijn kinderbrein binnen.
Zou ik ooit nog de weg naar huis terug vinden, of was ik gedoemd een dezer dagen stijf bevroren terug gevonden te worden langs de kant van de sloot?
Ik had kiezelsteentjes mee moeten nemen......
Eindelijk zag ik punten van herkenning in de omgeving en besefte dat ik het goede slootje gevonden had.
Uitgeput, hondsmoe en tot op het bot verkleumd bereikte ik uiteindelijk de vertrouwde omgeving van ons huisje.
En ondanks de deplorabele toestand waarin ik mij bevond, voelde ik mij ongelofelijk trots.
Die dag leerde ik om door te zetten, om niet op te geven.
Die dag leerde ik schaatsen.....

In de loop der jaren kreeg ik het schaatsen aardig onder de knie en werden 's winters de ijzers opgezocht.
Tenminste, als er ijs lag.
Molen- en Merentochten gereden. Prachtig!
En elke keer weer die stekende pijn op je schenen in het begin.
Ja, daar moest je even doorheen.....
Als het zo door blijft vriezen, zoek ik ze toch nog een keer op......

De sneeuw heeft het ijs in onze omgeving aardig verpest, maar in het hoge noorden is minder sneeuw gevallen.
Wie weet......
Bij de rayonhoofden begint het al weer te kriebelen en de eerste marathons op natuurijs zijn deze week verreden. Bart heeft al aangegeven spoorslags naar Friesland af te reizen als die paar Friese woorden, die elke Nederlander kent, worden uitgesproken.
Jeroen en Tijs zijn zich al aan het warm lopen voor het IJsjournaal.
Zal het deze keer dan toch......?
We durven er na de deceptie van vorig jaar nog niet goed over te praten maar.....
't Zou zo mooi zijn........!