Poppenkast

In mijn tijd als onderwijzer heb ik vaak poppenkast gespeeld.
Vooral in de jaren dat ik een kleutergroep mocht begeleiden.
En niet alleen opgevouwen en in onmogelijke posities weggedoken in de poppenkast.
Nee, ik vond het veel leuker om gesprekjes met de kinderen te voeren via een handpop.
Gewoon, zichtbaar.
Al heel snel richtten de kinderen hun volle aandacht op de pop en gingen met hem (of haar) de discussie aan.
Met oom agent op mijn hand bespraken we het gedrag in het verkeer en de kinderen probeerden de boef te overtuigen dat alle dingen die hij deed verkeerd waren.
Jan Klaassen en Katrijn vertelden in de lente over hun bezoek aan de boerderij en in de herfst over hun ontmoetingen met feeën, tovenaars en kabouters in het sprookjesbos.
Stemmetjes maken.
Ach, mooie tijden waren het.....

Al in de Middeleeuwen was de poppenkast populair op jaarmarkten en kermissen.
Het was vermaak voor de ongeletterde volwassenen, het theater van de straat en vaak werden maatschappelijke wantoestanden in de poppenkast aan de kaak gesteld.
Zo was de Middeleeuwse poppenkast de basis voor het moderne cabaret van vandaag.
Pas op het einde van de 19e eeuw geraakte de poppenkast in de kinderhoek en werd het meer en meer vermaak voor de kleintjes.

De komst van de televisie gaf de poppenkast een nieuw leven.
De ouderen onder ons kennen vast nog wel de serie "Dappere Dodo" en het vaste poppenkast item in "De film van Ome Willem" met de beroemde poppenspeler Pieke Dassen.
Ook Suske en Wiske verschenen in de poppenkast (Pats Poppenspel) en haalden de televisie.
Maar, het bleef vooral vermaak voor kinderen.

Dat veranderde langzaam in de 60-er jaren van de vorige eeuw.
De Fabeltjeskrant, in eerste instantie verhaaltjes voor kleintjes voor het slapen gaan, kende ook een groot publiek van volwassenen die het programma zeer konden waarderen.
Misschien wel mede daardoor kregen de verhaaltjes van lieverlee een tweede laag mee.
Maar het waren vooral de creaties van Jim Henson die de wereld veroverden.
Zijn Ernie en Bert zijn tot op de dag van vandaag razend populair bij jong en oud.
Begonnen in het kinderprogramma Sesamstraat stonden zij aan de basis van "De Muppetshow", niet langer alleen leuk voor kinderen, maar toch vooral gericht op volwassenen.
Van '84 tot '96 verscheen het satirische "Spitting Image" met karikaturale poppen op de Engelse TV en dat werd ook in Nederland uitgezonden.
Poppenkast voor volwassenen, zoals het ooit begonnen was.
Een poging om een Nederlandse versie te maken strandde.

Op vrijdagavond vond de eerste uitzending plaats van "Wat een poppenkast", van John de Mol, waarin BN'ers, als karikaturale poppen, op de hak worden genomen.
Een mix van "Spitting Image" en "de TV kantine" van Irene Moors en Carlo Boszhard die in hun programma immers ook BN'ers persifleerden, zij het dan dat zij de types zelf speelden, zwaar onder de schmink en zo ook een karikaturale uitstraling hadden.
Na een eerste kennismaking met de poppen in DWDD in de vooravond, besloot ik te gaan kijken.
En ik moet zeggen, het viel toch een beetje tegen.
De poppen zijn weergaloos en verbluffend goed getroffen en ook de stemmen zijn geweldig.
De dialogen mogen echter wel wat scherper worden en het "moppen-met-een-baard gehalte" was vrij hoog, maar ik hoop dat het programma de tijd krijgt om zich te ontwikkelen.
Zou zo maar heel leuk kunnen worden.

Het bood in ieder geval meer vermaak dan het geneuzel in Den Haag deze week.
Wat een poppenkast!
Het voortgezette debat naar aanleiding van de aanslagen in Brussel brachten aan het licht dat onze minister van Veiligheid en Justitie het woord "pro-actief" wel bezigt, maar nauwelijks in praktijk brengt. Maar.... hij mag gewoon blijven zitten.
Na V&D lijkt ook V&J failliet.
En dan de farce van het referendum.
Ik sluit me aan bij Peter Pannekoek, die vrijdag de uitzending van DWDD afsloot.
Overspoel ons met referenda tot we er doodziek van worden en besluiten om mensen aan te stellen die de beslissingen voor ons nemen. We zouden die dan elke vier jaar kunnen kiezen.....

Maar.... ook de traditionele poppenkast bestaat nog!
Zelfs BN'ers hebben de poppenkast ontdekt en trekken door het land om de kinderen te vermaken en intussen hun ideeën in de nog onschuldige kinderbreinen te planten.
Op de site van "De correspondent" vond ik de volgende bijdrage. (klik hier)