zondag 11 maart 2012

Wat is wijsheid


Vraagt u zich dit ook wel eens af?
Heel verstandig.
Wijs ook.
Wijs.

Een heel klein woordje, vaak te pas en te onpas gebruikt.
Een woord met vele betekenissen.
Richting aangevend, gewoonte, melodie, manier....

Van groot inzicht getuigend.
Maar wat wil dat zeggen als iedereen zijn eigen wijsheid volgt. Met of zonder spatie, het maakt vaak weinig verschil.
Wijsheid is gebaseerd op ervaringen en kennis die we tijdens ons leven opdoen en zal daarom altijd eigen wijsheid zijn.
Kennis vergaren wij door onderwijs te volgen, door te lezen, door te luisteren naar verstandige en ter zake kundige mensen.
En dan gaat het soms mis.
Zeker als de sprekers gezegend zijn met een vlotte babbel en de overtuiging dat ze de wijsheid niet alleen in pacht, maar ook in bezit hebben.
Te veel mensen nemen deze kennis te gemakkelijk voetstoots als waarheid aan, maken hem ook tot "hun" waarheid, en blaten daarna gedachteloos de ander na.
Ze nemen niet de moeite deze kennis, te wikken, te wegen, te spiegelen aan eigen ervaringen, er over na te denken en op die gronden hun inzicht te scherpen en zo hun eigen waarheid te formuleren en eventueel bij te stellen.
Een eigen waarheid, dat wel, want net zo min als "De Wijsheid", bestaat "De Waarheid".
Ja, als album van Marco Borsato en tot 1989 als Partijblad van de CPN.
Wijsheid en waarheid zijn altijd persoonsgebonden.
En aangezien we met zo'n 7 miljard op deze aardkloot ronddolen bestaan er dus evenzoveel wijs- en waarheden.
Ons streven zou moeten zijn om zo dicht mogelijk bij de ultieme wijsheid en waarheid te komen.
Dat zou betekenen: ten alle tijden met een open geest luisteren naar de ander.
En wie kan dat?

Ik pretendeer zeker niet het zelf te kunnen.
Misschien zijn er in de wereldgeschiedenis een paar te vinden? Boeddha, Jezus, Mohammed, Ghandi, Mandela? Ik weet het niet hoor, ik kan tenslotte alleen putten uit mijn eigen, onvolkomen wijsheid......

Iets.
Nog zo'n klein woordje.
Betekent: een héél klein beetje.
Zet er een "n" voor en je staat met lege handen.

Als we mensen onderwijzen doen we dat altijd vanuit onze eigen, beperkte wijsheid.
We kunnen ze nooit de volledige wijsheid geven omdat we die zelf niet bezitten.
We maken ze dus altijd "iets" wijs.
Nou is daar niets op tegen, zolang we dat integer doen en onze eigen wijsheid en waarheid volledig inzetten, zonder terughoudend te zijn omdat bepaalde informatie zich wel eens tegen ons zou kunnen keren.
Kwalijker wordt het, als we mensen bewust "iets" wijs willen maken.
Met andere woorden, als we willens en wetens informatie of kennis achterhouden omdat de volledige waarheid ons in een lastig parket zou kunnen brengen, ons zou doen afdrijven van het door ons beoogde doel.
Als we halve waarheden verkondigen.

Halve waarheden zijn hele leugens.......

Ik ben ze tegen gekomen de afgelopen weken tijdens de verhitte debatten omtrent de wet "Passend Onderwijs": mensen die ons iets wijs willen maken.
In beide kampen overigens.
Dat ik mij, ondanks dat, toch bij één kamp aangesloten voel, omdat "hun" waarheid meer strookt met de mijne, dan die van de tegenpartij, moet u mij maar niet euvel duiden.
Ook mij is niets menselijks vreemd.

Dat er iets mis is in het Nederlandse onderwijssysteem is evident. Maar dat is niet iets van de laatste jaren. De afbraak is decennia geleden al begonnen.
Dat er dus "iets" moet gebeuren is wel duidelijk.
Zolang echter de partijen het vertikken om af te stijgen van hun stokpaardjes en het verdommen om hun loopgraven en ingenomen stellingen te verlaten, heb ik een hard hoofd in wezenlijke verbeteringen en zal het aanmodderen blijven.
Wijsheid is geboden. Maar ja......

In alle eerlijkheid, ik weet het ook niet.
Ik heb er echter wel een idee over, wat deze wijsheid in de weg staat.
Zolang de oneliner "hot" is en er geen ruimte is voor de nuance vrees ik, dat een uitgebalanceerd beleid nog heel ver weg is.
Dat de stem van het "volk" vaak wat ongenuanceerd doorklinkt, ligt opgesloten in het feit dat deze stem gevormd wordt door het gemiddelde van vele eigen wijs- en waarheden.
Maar dat een aantal van onze volksvertegenwoordigers zich vaak ongenuanceerd uitlaat, ons probeert te lijmen met onhaalbare of loze beloftes, halve waarheden of pertinente leugens, is echter bedenkelijk. Zij proberen ons bewust iets wijs te maken.
Zij maken zo op een onbehoorlijke manier misbruik van de verantwoordelijke positie die hoort bij het ambt van volksvertegenwoordiger.
Zoals al eerder vermeld: veel mensen nemen hun uitspraken voetstoots als waarheid aan, omdat ze denken met ter zake kundige en verstandige mensen van doen te hebben.

Misbruik wordt gestraft.
Elke Nederlander wordt bijna dagelijks wel een keer met deze tekst geconfronteerd. Op perrons, in het openbaar vervoer, bij apparaten, op documenten......
Staan onze parlementariërs boven de wet?
Ik stel voor om het wapen van Nederland, op de blauwe rugleuningen van de 150 zetels in de 2e Kamer, te vervangen door de tekst "misbruik wordt gestraft".

Zoals gezegd, wijsheid zou mede gebaseerd moeten zijn op ervaringen. Men zou moeten leren van de fouten, gemaakt in het verleden.
We herinneren ons allemaal de bankencrisis, mede ontstaan door de verziekende bonuscultuur in het bankwezen. Wat roept de samenleving? (met uitzondering natuurlijk van diegenen die er van profiteren, hun eigen waarheid zegt immers dat ze er recht op hebben).
Uitroeien, met wortel en tak! Dit nooit meer!
En wat wil Dhr. Elias c.s.?
Een bonuscultuur creëren in het onderwijs door prestatiebeloning in te voeren!
Tweespalt zaaien in de lerarenkamer en ruim baan maken voor vriendjespolitiek.
Ja, daar zit het onderwijs echt op te wachten.
50.000 mensen in de Amsterdam Arena schreeuwden deze week hun kelen schor dat ze dat niet willen. Ze stonden daar niet voor hun eigen portemonnee. Ze willen dat dat geld besteed wordt aan het onderwijs, aan de zwakkeren in onze samenleving.
Ze vonden geen open oor en zeker geen open geest bij Dhr. Elias.
Nog voor de kamervoorzitter hem het woord had gegeven tijdens het debat over de invoering van de wet "Passend Onderwijs", liet hij een bot "Nee" horen op de vraag vanuit de kamer om dit onzalige plan te heroverwegen.
Als iemand ooit nog eens het toppunt van arrogantie wil verwoorden......
De vraag blijft natuurlijk in de lucht hangen of Dhr. Elias er niet over na wil denken, of helemaal niet kan denken....
Nee, van voortschrijdend inzicht kunnen we hem niet betichten. Niet eens van inzicht.
De eigen wijsheid van Ton.

In ieder geval niet de mijne........


Neem dit alles, hierboven omschreven, alstublieft niet voor waarheid of wijsheid aan.
U zult toch wel wijzer zijn, hoop ik.
Ieder vogeltje zingt tenslotte zoals het gebekt is, oftewel, zingt zijn eigen "wijsje".
Het is slechts mijn wijsheid, mijn waarheid.
En aangezien ik mij bewust ben dat mijn kennis beperkt is en ik niet over alle informatie beschik, realiseer ik mij terdege dat ook mijn wijsheid en waarheid louter op drijfzand rusten.

Maar ach..... wat is wijsheid........


"Te weten dat je onwetend bent, is het begin van alle wijsheid".
                                                                                                        Viviane van Avalon

Daar houd ik mij dan maar aan vast.........







1 opmerking:

  1. Niet zo wijs, wel lekker om te zeggen:
    "Tegen domheid valt niet te vechten".
    Lenie Dingemanse

    BeantwoordenVerwijderen