Woord van het Jaar

Elk jaar, dat ten einde loopt, kent zijn verkiezingen.
Het speelgoed, de supermarkt, de auto, de sportman en sportvrouw van het Jaar.
De Gouden en Loden Loeki.
En.... het woord van 2014!
Dit jaar heeft de dagobertducktaks het gewonnen van de crimiclown en het moestuinsocialisme.
Een woord dat pas in oktober van dit jaar tijdens een bijeenkomst van de FNV-top ontstond.
Een terechte verkiezing? De tijd zal het leren.
Indien deze belasting voor de superrijken ook daadwerkelijk zal worden ingevoerd, dan zal het woord een blijvertje zijn, zo niet dan zal het al snel in de vergetelheid raken.
Of er zo'n belasting moet komen?
Ach, het wordt zo langzamerhand tijd dat men in Den Haag, zoals in ieder huishouden gebruikelijk is, leert rond te komen met hetgeen er jaarlijks aan inkomsten binnenstroomt.
Steeds maar weer een andere groepering uit de samenleving een poot uitdraaien als er weer tekorten dreigen, is wel de gemakkelijkste weg.
Dagobertducktaks is tenslotte gewoon een eufemisme voor graaibelasting, een term die eigenlijk veel beter verwoord waar het uiteindelijk op neer komt.

Mooi is dat, zo'n levende taal!
Elk jaar weer ontspruiten aan creatieve breinen nieuwe woorden om een zich nieuw voordoend fenomeen te omschrijven.
Soms flauw, maar vaak ook prachtige vondsten.
The Language Lab startte in 2003 de zoektocht naar "Het Woord van het Jaar".
De top-3 bestond in dat jaar uit: gamen, beurtbalkje en googelen, vandaag de dag volledig ingeburgerde woorden.
In 2007 nam Van Dale het stokje van de woordverkiezing over en vanaf 2010 werd een aparte verkiezing gehouden in Vlaanderen.
Sinds 2009 houdt ook het "Genootschap Onze Taal" een woord-van-het-jaar verkiezing.
Zo werd onze taal in de loop der jaren onder andere verrijkt met woorden als plofkip, selfie en participatiesamenleving.
En, in 2009.... ontvrienden!
We kennen het allemaal.
Zo af en toe de bezem halen door je virtuele vrienden op de social media.

Een man die de laatste jaren de Nederlandse taal het meest verrijkt heeft met nieuwe woorden is ongetwijfeld Geert Wilders. Zo hebben wij aan hem termen als tuigdorp, bedrijfspoedel en kopvoddentaks te danken.
Of er werkelijk sprake is van verrijking is natuurlijk arbitrair.
Velen zullen het binnendringen van dit soort woorden in onze taal eerder zien als een bewijs van de verdere verloedering van onze maatschappij en de teloorgang van het respect voor de andersdenkende medemens.
Je kunt van hem zeggen wat je wilt, maar hij is een meester in het bespelen van de massa via het gesproken woord.
Door in te spelen op de emoties die binnen de maatschappij leven, weet hij de massa te bewegen om het gezonde verstand terzijde te schuiven.
Deze week kwam het bericht dat hij vervolgd gaat worden vanwege zijn uitspraken ten tijde van de gemeenteraadsverkiezingen.
Hij heeft het weer voor elkaar.
Hij zal zichzelf weer in de slachtofferrol kunnen manoeuvreren en verbolgen uitroepen dat het een schande is, dat hij vervolgd wordt, terwijl hij de gedachten van "miljoenen" Nederlanders heeft verwoord en zo de aandacht afleiden van de realiteit.
Dat hij gewoon een racistische, discriminerende haatzaaier is.
Ik hoop dat het Nederlandse volk zo langzamerhand door de retoriek van deze volksmenner heen gaat prikken, zodat wij afscheid kunnen nemen van zijn gedachtengoed.
Geestelijk ontspullen.
Ontwildersen zou dan zo maar het woord van 2015 kunnen worden.

Een trouwe lezer maakte mij attent op het feit dat "ontspullen" geen bestaand woord is.
Inderdaad, het is niet terug te vinden in Van Dale of enig ander woordenboek.
Toch levert een zoekactie op Google 257 hits op en vind ik het woord al in een artikel van The Optimist uit het jaar 2000.
Heeft een woord, dat al zo'n 15 jaar met enige regelmaat opduikt in onze dagelijkse taal, niet meer recht op een plaatsje in het woordenboek, dan een op een achternamiddag bedacht woord voor iets dat (nog) niet bestaat?
Daarbij is "ontspullen" een duidelijke, scherpe omschrijving van een activiteit die we allemaal kennen en herkennen.
De redactie van Van Dale legt het volk drie "leuke" woorden voor waaruit het mag kiezen en gaat zo mee in de waan van de dag....

Gelukkig geen Witte Kerst dit jaar.
Ik ben die kleurendiscussies een beetje beu....

Ik wens u allen liefdevolle Kerstdagen toe!