zaterdag 6 december 2014

Een lekker kontje


Al eerder maakte ik melding van het feit, dat een titel de lezer behoorlijk op het verkeerde been kan zetten.
Het bovenstaande zal bij menigeen direct gezien worden als een seksistische opmerking.
In dit geval ten onrechte.
Ik spreek hier over het eerste plakje dat van een cake wordt afgesneden en dat met recht een "lekker kontje" genoemd mag worden (mits de cake fijn van structuur en niet te nat of te droog is).
Zo kan ik mij ook nog goed herinneren dat mijn moeder een vers bruin brood aansneed en mij het kontje toeschoof, belegd met dik boter en suiker. Ook hier was sprake van een "lekker kontje".
Ik weet, dat men in gegoede kringen liever spreekt van een "kapje" om dit deel van cake of brood te omschrijven, omdat het woord "kont" of "kontje" onbetamelijk wordt geacht, maar bij ons thuis (geen aristocratische omgeving maar een gewoon, eerlijk arbeidersmilieu) spraken wij gewoon over een kontje, zonder enige associatie met het lichaamsdeel dat ook wel met dit woord wordt aangeduid.
Bij het zien van een man in livrei die de gasten van een 5-sterren hotel verwelkomt, denk je ook niet aan een autodeur. Toch?
Sommige woorden hebben nu eenmaal meerdere betekenissen en dat kan af en toe leiden tot verwarring.
Indien deze woorden niet in een bredere context geplaatst zijn, wordt het gissen naar wat bedoeld wordt. De menselijke geest heeft dan vaak de neiging om te kiezen voor de meest tot de verbeelding sprekende betekenis.
Ook ik moet eerlijkheidshalve toegeven dat ik bij het woord "kontje" niet in eerste instantie denk aan etenswaar......

Gedegen bronnenonderzoek mijnerzijds leerde mij, dat het woord "kont" door velen gezien wordt als een dysfemisme, een stijlfiguur waarbij iets kwetsender, grover, viezer en/of aanstootgevender wordt voorgesteld dan het in werkelijkheid is.
Persoonlijk vind ik dat aanstootgevende nogal meevallen, zeker bij gebruik van het verkleinwoordje.
Een fors uitgevallen bilpartij omschrijven als "dikke reet" vind ik meer in deze categorie vallen.
"Billen", "zitvlak" en "achterwerk of achterste" lijken de minst omstreden woorden om het betreffende lichaamsdeel te duiden.
Toch is er nog een breed scala van andere woorden voorhanden om dit deel van ons lichaam te benoemen.
Een groot aantal daarvan, zoals reet, gat, aars, krent, hol, poeper, hammen, batterij en toges zijn duidelijke dysfemismen, terwijl benamingen als bips en derrière als veel beschaafder worden beschouwd.
Het tegenovergestelde van een dysfemisme is het eufemisme, een stijlfiguur om iets mooier of vriendelijker te omschrijven.
Zo hoorde ik ooit in een film een forse dame haar niet geringe achterwerk omschrijven als "mijn kussentjes".
Eufemistischer heb ik het nooit gehoord.

Als het woord "kont" al een negatieve lading zou hebben, dan kan het, in combinatie met andere woorden, qua klank, tot de meest schunnige woorden leiden (althans, dat maakt onze geest er van).
Zo wordt in de plantkunde een onschuldig plantje, met specifieke kenmerken, een "pleuro-heterokont" genoemd.
Nou, als je dat als scheldwoord naar je hoofd geslingerd krijgt, sta je toch wel even naar adem te happen. Toch?

De aanleiding tot dit betoog vindt zijn oorsprong in een WhatsApp discussie waarin ik deze week verzeild raakte.
Wij Komen Tezamen, het is immers bijna Kerstmis.
Via de groeps-WhatsApp beloofde een van mijn schoondochters direct een overheerlijke cake te bakken, in de vorm van een kerstboom.
Direct ontspon zich tussen de dames (de heren hielden zich wijselijk afzijdig) een discussie over wie het "kontje" zou krijgen.
Nu weet ik dat elke zichzelf respecterende cake, net als elk brood, in het bezit is van zelfs twéé kontjes.
Maar bij een kerstboomcake? Ik kon mij er geen voorstelling van maken.
Ik heb mij nog even in het gesprek gemengd met de vraag of een kerstboom wel een kontje heeft.
Een kerstboom heeft ballen, een kruis en een piek.
Maar een kontje?
Enfin, om een lang verhaal kort te maken, tijdens de discussie tussen de dames kwam al snel de andere betekenis van het betreffende woord om de hoek kijken en zo ontaardde het geheel onafwendbaar in een vergelijkend warenonderzoek betreffende elkaars derrière.
Ik zal u de details besparen.


Tenslotte heb ik hen voorgesteld om maar iets te bakken als op onderstaande foto.
Linksom of rechtsom: een lekker kontje!



Geen opmerkingen:

Een reactie posten