Gordiaanse knoop

Wat doen we.
Minutieus de knoop ontwarren of, zoals de overlevering vertelt, net als Alexander de Grote het zwaard heffen en de knoop doorhakken?
Juk en disselboom van de strijdwagen werden gescheiden.
Maar Alexander hield wel nutteloze stukjes touw over......
William Tarn, een Engels historicus durft beweren dat Alexander nooit de knoop zou hebben doorgehakt.
Als diepgelovige zou hij dit als heiligschennis tegenover het orakel hebben beschouwd.
Volgens hem zal Alexander juk en disselboom wat uit elkaar geschoven hebben, waardoor de uiteinden van de knoop zichtbaar werden, waarna het ontwarren van de knoop een fluitje van een cent was.
Tja, wat is het ware verhaal?

Het huidige Europa is een soort Gordiaanse knoop.
Naast grote positieve ontwikkelingen is er ook veel mis gegaan.
In de loop der jaren te veel ondoordachte beslissingen genomen.
Het invoeren van de euro.
Te snel, te vroeg.
Te snel zwakke landen binnen gehaald, zonder strenge voorwaarden te stellen.
Miljarden naar Griekenland gestuurd zodat de Griekse regering de openstaande rekeningen aan de Franse en Duitse wapenindustrie kon voldoen.
En dan beweren dat het was om de Grieken te helpen.
Doordat men in het verleden bij de uitbreiding van de EU vele steken heeft laten vallen, zitten we nu met een breiwerkje dat volledig in de knoop is geraakt.
Geert is zijn zwaard al aan het slijpen.
Onze Alexander ziet nog wel mogelijkheden de zaak te ontwarren.
Of hem (en zijn geestverwanten) dat lukken gaat?
Als we Geert zijn gang laten gaan is het duidelijk: allemaal korte stukjes wol.
Dat wordt nooit meer wat.....

Donderdag mochten we naar de stembus.
De landelijke kopstukken probeerden de laatste weken het volk te overtuigen van het belang of de waanzin van de Europese Unie, terwijl je ze de afgelopen 5 jaar amper gehoord hebt over dit onderwerp.
Ze bedienden zich van hoogdravende retoriek of uitgekauwde oneliners en wilden ons doen geloven dat alles anders zal worden als u uw stem op hun partij zou uitbrengen.
De realiteit?
De 26 verkozen Nederlanders zullen in groepjes van 1 tot 4 personen worden opgeslorpt in de politieke blokken van de geldverslindende moloch van het 751 leden tellende Europese Parlement.
En dan moet ik geloven dat die paar Nederlanders het verschil gaan maken?

Dan maar niet gaan stemmen?
Nee!
Niet alleen wens ik gebruik te maken van mijn democratisch recht, ik zie het ook als mijn plicht.
Al is het alleen maar om de komende 5 jaar met recht het gemodder in Brussel te mogen bekritiseren.
Maar ja, op wie?
Kijk, in principe ben ik best vóór een verenigd Europa, omdat ik daarin grote voordelen zie en omdat ik besef dat het kleine Nederland in zijn eentje volkomen krachteloos is.
Alleen het geklungel waarmee men dat tracht te bereiken stuit me tegen de borst.
De afgelopen weken konden we in diverse programma's kennis maken met de kleurloze lijsttrekkers.
Wat een armoe.
Uiteindelijk maar gestemd op Dennis de Jong van de SP.
Omdat ik mij het meest aangetrokken voelde tot hun verkiezingsprogramma?
Ach, welnee.
Hun idee om de euro te "ontvlechten" is naar mijn mening een heilloze en onhaalbare exercitie.
Nee, mijn keuze was puur gevoelsmatig.
Gewoon, omdat hij (volgens mij) lijkt op Hans Dorrestein.
En Hans Dorrestein, dat vind ik een leuke man.......

Terug naar de gulden?
Ach, zolang Europa vasthoudt aan de euro zal die gulden onlosmakelijk verbonden blijven aan diezelfde euro en meefluctueren op haar koersverloop, zoals onze gulden in het verleden vastgeklonken was aan de Duitse Mark.
En dan, krijgen we fl. 2,20 terug voor onze euro?
Wat een psychologisch effect zal dat geven!
Nederland zal ineens een groot aantal miljonairs meer tellen!
Aan het eind van de maand krijgen we 2,2 maal zoveel!
Maar.... ook alle prijzen zullen volgens die norm worden aangepast.
En hou er rekening mee dat de middenstand de prijzen bij het omzetten weer naar boven zal afronden.
Net zoals ze deden toen we van de gulden naar de euro gingen.
Een pakje shag gaat dan bijna fl. 20 kosten!
Heel rokend Nederland zal van schrik subiet stoppen!
Nou is dat niet zo erg, maar de schatkist zal daardoor 2,5 miljard euro (=5,5 miljard gulden!) aan accijnsinkomsten mislopen!
Een flesje waterstofperoxide (250 ml) gaat jou dan fl. 37,30 kosten, Geert!
En wat te denken van al die mensen die tijdens de crisis een schuld hebben opgebouwd.
Het nieuwe afschrift van hun kredietverstrekker zal hen doen duizelen.
Natuurlijk is het rationeel gezien allemaal lood om oud ijzer.
Maar psyche en ratio zijn verschillende grootheden.....

Nee, terug keren naar de gulden lijkt mij geen goed idee.
Maar..... we kunnen Geert en de SP wel tegemoet komen:

De crisis lijkt bijna voorbij.

Volgens de exit polls verlies voor de PVV: van vijf naar drie.

Gelukkig gaat het dus ook weer wat beter met de geestelijke volksgezondheid.

Turkish Delight II

We bezochten de stad Ephese.
Althans, wat er van over is.....
Archeologen hebben de restanten blootgelegd van wat eens een welvarende stad was.
Ontstaan rond 1100 v. Chr. als een Griekse nederzetting, groeide het uit, als belangrijke havenplaats, tot een metropool rond het heiligdom van de oud-Griekse vruchtbaarheidsgodin Artemis.
Tijdens de Romeinse overheersing was het, na Rome, de grootste stad van het Romeinse Rijk.

Op het pleintje, vlak achter ons hotel, stapten we in de dolmuş (=Turks voor "volgepakte bus") welke ons bracht naar de voet van de heuvel waarop het oude Ephese eens lag. Vandaar lieten wij ons in een koetsje, getrokken door twee paardjes en met een grote grijsbesnorde Turk op de bok, voor een paar euro naar boven brengen.
Onderweg werd nog even een stop gemaakt bij de grot van de heilige Zevenslapers van Ephese (martelaren uit een christelijke legende die ook in de Koran worden genoemd).

De toegang tot de opgravingen is uitgerust met moderne poortjes die zich slechts willen openen als het aangeschafte toegangskaartje (30 TL, ongeveer 10 euro) in een gleuf is uitgelezen.
De resten van de oude stad zijn indrukwekkend.
Brede, met marmer geplaveide straten en voorts de restanten van wat eens imposante gebouwen geweest moeten zijn.
Resten van zuilen en gigantische steenblokken, velen rijkelijk versierd, staan en liggen verspreid over het terrein.
Zelfs met moderne hulpmiddelen en de huidige technologie lijkt het mij een heel gedoe om deze steenmassa's te verplaatsten, laat staan te stapelen.
Diep respect voor de bouwvakkers van toen!
Het geheel wordt echter ontsierd door een wanstaltige overkapping over een gedeelte van de opgravingen, (ongetwijfeld bedacht door iemand die zichzelf een "modern architect" noemt) aangeduid als "museum", waar men, als men wederom bereid is de portemonnee te trekken, de mooiste stukken bezichtigen kan.
Het meest indrukwekkend zijn de restanten van wat eens de belangrijkste bibliotheek ter wereld was, de bibliotheek van Celsus, gebouwd tussen 114 en 125 na Chr., tijdens de Romeinse periode.
Uit die tijd stamt ook het immense odeon, het openluchttheater, dat plaats bood aan 24.000 mensen.
En..... de toiletten!
Een grote vierkante ruimte met aan drie wanden plaats voor wel zo'n 30 personen met hoge nood.
En geen plastic of houten brilletje, nee, hoogwaardig, gepolijst marmer!

De ruimte had geen dak (meer?). Ik hoop voor de Epheziërs dat dat ook in hun tijd het geval was, anders kan ik mij voorstellen dat een chronische verkoudheid toen als een zegen werd ervaren.
Air Wick en Ambi Pur waren immers nog niet in de handel.

Geert mag dan Turkije graag als een achterlijk apenland afschilderen, de waarheid is natuurlijk toch wat meer genuanceerd.
In de tijd dat onze voorouders hier nog in dierenvellen rondbanjerden in zompig moerasland en zich in leven hielden door het verzamelen van vruchten en zaden en het vangen van onvoorzichtige konijnen en argeloze vissen, kende de regio rond Griekenland (Turkije, Perzië) reeds een hoge graad van beschaving.
Deze bloeide voort onder de Romeinen toen zij deze landen overheersten, en vormt zo de bakermat van onze huidige Westerse beschaving.

Nu kan men tegenwerpen dat die beschaving van toen nogal wat dubieuze kantjes had (het houden van slaven, gruwelijke lijfstraffen en het opdienen van misdadigers en christenen aan wilde dieren als volksvermaak), maar zolang wij kinderen die hier volledig geaard zijn nog het land uit willen zetten en bejaarde echtparen, die in een verzorgingstehuis wonen, gewoon uit elkaar willen halen (AD 13 mei: Wageningen haalt zonodig bejaarde echtparen uit elkaar), mankeert er aan onze "beschaving" ook nog wel het een en ander.

Terwijl wij zo'n 50 jaar geleden in de Blauwe Polder onze behoeften nog deden in de vrije natuur (zie Blauwe Polder Blues II), ging men in Ephese 2000 jaar geleden al keurig naar het "toilet".
Net als de badhuizen waren de toiletten belangrijk als ontmoetingsplaats.
Hier kon men zich niet alleen fysiek, maar ook geestelijk ontlasten.
Heerlijk, op het "gemak" gezeten, bil aan bil, werden de laatste nieuwtjes en roddels doorgenomen en werden, terwijl "het zaakje" keurig in de uitsparing hing, zaken gedaan.

En...... ook nu kunnen we nog iets van de Turken leren!
De toiletpotten zijn in Turkije namelijk uitgerust met een ingenieus en uiterst hygiënisch systeem.
Een systeem wat ik hier in Nederland nog niet heb aangetroffen.
Terwijl wij, na het doen van een "grote boodschap", aangewezen zijn op slechts toiletpapier om ons achterste te reinigen (of bij hardnekkige aanslag gebruik kunnen maken van een harde nylon pleeborstel), bezit de Turkse WC-pot een fonteintje, dat het sterretje na gedane arbeid keurig schoon kan spuiten.
Heerlijk!
Ook een soort "Turkish Delight".
Ik kan me zo voorstellen dat dit extra lekker is als je de avond daarvoor een pittige Indische rijsttafel hebt geconsumeerd.
Toch denk ik, dat dit systeem nog voor verbetering vatbaar is.
Een nadeel is namelijk, dat je na zo'n heerlijke sproeibeurt het achterwerk wel graag weer droog wil inpakken en ja, toiletpapier is dan niet echt het meest praktische hulpmiddel.
Al gauw zit je met een klont papier maché je achterste te poetsen.
Om te voorkomen dat men het meestal naast het fonteintje opgehangen gastendoekje gaat gebruiken, zou de WC-pot ook nog uitgerust moeten worden met een föhn.
In veel toiletten in openbare ruimten kom je ze al tegen.
Zo'n apparaat aan de wand dat na een druk op de knop je handen droog blaast na het handen wassen.
Zoiets moet toch ook in een WC-pot in te bouwen zijn?
En......, zo'n föhn heeft nog een bijkomend voordeel!
Toch?
Iedereen zegt het.
Als je haar maar goed zit......

Ik heb ergens nog een föhn liggen en in de schuur staat nog een ouwe hogedruk reiniger.
Misschien moet ik maar weer eens wat gaan knutselen....

Turkish Delight I

Ja, wij waren even in Turkije.
Vakantie.
Hoewel de temperaturen in Nederland niet bepaald noopten om uit te vliegen naar zonniger oorden, hadden we toch voor deze bestemming gekozen.
Want wàt Geert ook van Turkije mag vinden, als vakantieland is het gewoon geweldig.
De temperatuur lag iets hoger dan wat we hier in april gewend waren.
Lekker dus.
In ieder geval prettiger dan de hitte die we een aantal jaren geleden moesten doorstaan, toen we in het hoogseizoen in Marmaris onze vakantie doorbrachten.
Die hitte wisten we toen echter prima te bestrijden door boottochten te maken door de prachtige baaien en zo af en toe een duik te nemen in het glasheldere water.
Daar was het nu nog net even te fris voor.

Deze keer was gekozen voor Kuşadası, een stadje aan de westkust van Turkije, zo'n 90 km ten zuiden van Izmir, aan de Egeïsche Zee.
Het stadje ontleent zijn naam aan het eilandje voor de kust (kuş=vogel, ada=eiland).
Het kreeg de naam "vogeleiland", omdat veel vogels het tijdens de voorjaars- en najaarstrek gebruiken als rustplaats.
Op het eiland, tegenwoordig door een dam verbonden met het vasteland, staat nog een oud Byzantijns fort dat het stadje vroeger tegen piraterij moest beschermen.

Het kleinschalige hotel deed in kwaliteit zeker niet onder voor het grote resort in Marmaris waar wij eerder verbleven. Het eten (prachtig gepresenteerd op meterslange buffetten) was prima, de kamer kraakhelder en het bedienend personeel uiterst vriendelijk en correct. Daarbij had de eetzaal ook de uitstraling van een eetzaal en niet, zoals op het resort, van een gigantische vreetschuur.
Oké, het zwembad was wat kleiner, maar er waren wel voldoende ligbedden en stoelen en de zon scheen net zo lekker.
Lekker lezend, met een drankje onder handbereik en een modern muziekje, dat de bij tijd en wijle voor westerse oren minder melodieus klinkende klanken van de naburige moskee aardig wist weg te drukken, was het goed toeven.

Op weg naar het centrum, dat op loopafstand ligt, komen we langs een grote begraafplaats.
Een windvlaag voert een geur mee die doet vermoeden dat men hier niet zo diep begraaft....
In het centrum een wirwar van straatjes, gevuld met kleine winkeltjes.
Het geheel heeft een opmerkelijke gelijkenis met de Beverwijkse Bazaar.
Overal vriendelijke Turken die met veel overredingskracht trachten je hun toko binnen te praten om een verfrissing of hapje te nuttigen of de argeloze toerist proberen een tas (prachtige Prada tassen met een koperen plaatje "made in Milano", maar geproduceerd in Taiwan), een leren jas, overhemd, horloge (Cartier of Rolex, eveneens uit Taiwan) of andere snuisterij in de maag te splitsen.
Wel onderhandelen over de prijs.
Dat is wel even wennen voor een doorgewinterde Hollander.
Maar ja, als je het niet doet, draaien ze je geheid een poot uit.
De helft bieden van wat ze vragen en dan maar kijken of je tot elkaar komt.
Ze kunnen dan prachtig steunen en zuchten, maar als je bij je laatste bod wegloopt, is de kans groot dat ze je achterna komen om alsnog de koop te sluiten.
Op dat moment besef je dat je toch nog te veel betaalt.
Opvallend hoeveel Turken een aardig mondje Nederlands spreken.
En dan de winkeltjes, uitpuilend van souvenirs.
Prullaria waarmee de thuisblijvers gedwongen worden tot overtuigend acteerwerk als zij het kleinnood in ontvangst nemen.
"Goh, wat leuk! Dat had je nou niet moeten doen!"
Dat laatste zinnetje is dan meestal wèl gemeend.
Tussen de kettinkjes, hangertjes, koelkastmagneten en felgekleurde aardewerk schaaltjes staan stapels dozen.
Echt stàpels.
Turkish Delight. Mierzoete gummibrokken.
Bij ons bekend als Turks Fruit.
Het boek en de film kon ik zeer waarderen, maar de snoepwaar onder deze naam vind ik werkelijk niet te nassen.
Vier dozen voor vijf euro.
En zelfs daar is over te onderhandelen.
Ik heb de indruk dat niemand dat spul te vreten vindt.....

Mooie mensen, die Turken.
Knappe mannen, keurig gekapt.
En bloedmooie vrouwen.
Met van die prachtige, donkere, amandelvormige ogen.
Sommigen met een prachtige shawl om het hoofd gedrapeerd, die hun schoonheid nog eens accentueert.
Als je dan de oude mannen en vrouwen op hun bankjes ziet zitten, met doorgroefde koppen en minder gesoigneerd, is het moeilijk voor te stellen dat zij in hun jonge jaren ook in het bezit waren van deze schoonheid.....

Slagroom met hagelslag

Soms word ik 's nachts wakker met een woordje in mijn hoofd.
Waarom? Ik weet het niet.
Vaak leidt dit tot een onrustige voortzetting van de nacht omdat mijn brein blijft malen, terwijl mijn lichaam schreeuwt om slaap.
Ik kan er niets aan doen.

Slag.
Anagram van glas.
Bij Wordfeud of Scrabble brengt het weinig op.
Maar in het dagelijks leven kan het een behoorlijke impact hebben.
Impact, synoniem voor slag.
Levert veel meer punten op.
Afgeleid van het werkwoord "slaan".
Weinig woorden hebben zoveel verschillende betekenissen en zijn in zoveel samenstellingen terug te vinden.
Een agressief woordje ook, met vaak een negatieve lading.
Denk maar aan doodslag, slagveld, veldslag, zeeslag, kaakslag, aanslag.
Bij "aanslag" denk ik in eerste instantie aan een onverhoedse daad van agressie die het harmonieuze leven van mensen verstoort.
Vandaar dat het waarschijnlijk ook gebruikt wordt in het woord belastingaanslag.
Het kan echter ook duiden op de bruine wanden van uw theekopje of het groene waas op de tegels in uw achtertuintje.
Doodslag.
De slager wordt het in naam verweten......

Veel voorzetsels vormen met de toevoeging -slag nieuwe woorden, vaak met meerdere betekenissen.
Naast aanslag kennen we opslag, voorslag, bijslag, naslag, onderslag, tussenslag, doorslag, inslag, omslag, tegenslag, rondslag.

Een afslag kun je nemen met de auto.
Hij doet land in zee verdwijnen.
Maar hij kan ook naar vis ruiken.
Beslag kun je leggen.
Je vindt het tevens op deuren en ramen.
Maar je kunt het ook als gouden of koperen versiering aanbrengen op meubels en boeken.
Of koekjes van bakken.
Ook de naam voor de hoefijzers waarmee paarden worden voorzien als ze voor de arrenslee gespannen worden, zodat ze "beslagen" ten ijs kunnen komen.

Meteorologisch kennen we de donderslag en slagregens.
Ook de sport kent vele "slagen".
Opslag kennen we van volleybal, badminton en tennis.
De afslag bij golf en de honkslag bij honk- soft en slagbal.
Vrije, vlinder-, school- en rugslag bij het zwemmen.
De radslag bij gymnastiek.
Bij het kaarten kun je ze binnenhalen.
En het dammen kent..... de valslag.

Val......
Ook zo'n woordje.
Inval, uitval, bijval, overval, aanval.....
Valstrik, valluik, muizenval, waterval, fokkeval, valbrug, knieval, meerval, valdeur......
Jeetje.....
Dat wordt weer een onrustige nacht.....

Al met al een heel verslag.
Je zou bijna van slag raken.
Waar een mens al niet wakker van kan liggen......