Eigenlijk zo maar een dag

1 januari!
We vieren het begin van het jaar 2017.
Lang geleden vierde men het nieuwe jaar op het moment dat de natuur weer tot leven kwam.
Daarom begon het bij de Romeinen op 1 maart. We zien dat nog terug in de namen van de maanden september, oktober, november, december (zevende, achtste, negende en tiende maand).
Het was Julius Caesar die de Juliaanse kalender invoerde. Vanaf dat moment begon het nieuwe jaar op 1 januari (vernoemd naar de God Janus). Tenminste, bij de Romeinen.
De oude Germanen hadden eigenlijk een veel begrijpelijker datum om het nieuwe jaar te beginnen, nl. de dag van de langste nacht (21 december). Ze vierden dan een feest dat 12 dagen duurde, het Joelfeest.

Andere culturen kennen andere data die zij aanmerken als "het begin van een nieuw jaar".
De Chinezen vieren hun nieuwjaarsdag op de tweede nieuwe maan na de zonnewende (21 december) en dat is dit jaar op 28 januari. Chinees nieuwjaar kent dan ook geen vaste datum. En omdat hun jaar "0" ligt op 2697 v. Chr., vieren zij op die dag het begin van het jaar 4714!
Die gaan we nooit meer inhalen.....
Nowruz, het Perzische Nieuwjaar, valt op 21 maart. De dag dat dag en nacht precies even lang zijn.
Veel moslims volgen deze kalender, al heeft de Islam ook nog een eigen "nieuwjaarsdag".
Op de eerste dag van de maand Moeharram gedenken de islamieten de verhuizing van de profeet van Mekka naar Medina. Later werd deze verhuisdag bestempeld als het begin van de moslimkalender, Al-Hijra.
Aangezien het begin van een maand in de Islam wordt afgeleid van de maancyclus (het verschijnen van de eerste maansikkel na nieuwe maan), begint Moeharram niet op een vaste datum. Sterker nog, op verschillende plaatsen op aarde is zelfs de datum niet altijd hetzelfde omdat de waarneming van die eerste maansikkel na nieuwe maan niet overal gelijk is.

Ach, dat wij op de datum van 1 januari het begin van een nieuw jaar vieren is dus vooral een kwestie van een natte vinger in de lucht. Het is in feite een willekeurige dag.
Het is vooral het Christendom dat voor deze datum verantwoordelijk is.
Bij de kerstening van de "heidense" Europese volkeren werden de Christelijke feesten geplaatst rond de heidense feesten. De geboorte van Christus werd gepland op 25 december (toch een beetje losweken van dat heidense zonnewende feest op 21 december). En, om die heidenen niet hun lol van 12 dagen feesten af te nemen, werd Driekoningen 12 dagen later gezet, op 6 januari, zodat ook het Kerstfeest werd opgerekt tot een feest van die lengte.
Uiteindelijk nam de Kerk de Juliaanse kalender over met 1 januari als eerste dag van het nieuwe jaar. Waarschijnlijk omdat het Kerstfeest, toch ook het symbool van een nieuw begin, vlak bij lag.
Wel kregen ze het voor elkaar dat de jaartelling werd gereset: bij de geboorte van Christus begon men opnieuw te tellen vanaf "0".

Sommige gebruiken en tradities rond de jaarwisseling zijn oeroud.
Het afsteken van vuurwerk vindt zijn oorsprong in het verdrijven van boze geesten.
Over de oliebol bestaan meerdere verhalen. Het oudste verhaal vertelt dat de oliebol een overblijfsel is van het Germaanse Joelfeest.
Sinds 1941 kennen we de traditie van het Nieuwjaarsconcert vanuit Wenen, sinds 1953 het skispringen vanuit Garmisch-Partenkirchen.
Deze laatsten waren bij de oude Germanen en de Romeinen dus onbekend, net zoals de Nieuwjaarsduik.
Deze traditie begon in Nederland in 1960 in Zandvoort, overgewaaid vanuit Canada, waar dit gebruik in 1920 ontstond.

Al met al is die 1ste januari toch een bijzondere dag geworden.
We laten het oude achter ons en blikken voorwaarts in de toekomst.
We wensen elkaar geluk, gezondheid en alle goeds.
Ook aan wildvreemden.
Zelfs aan die chagrijnige buurman die nooit een kop open doet.
En zie, met een glimlach begroet hij onze gelukwens en wenst ons hetzelfde toe.
Jammer dat dat maar één keer per jaar gebeurt.......

Nieuwjaarsdag is ook een merkeldag, een dag die volgens aloud volksgeloof belangrijk is voor het lot van de mens.
Vandaar ook dat een aantal weerspreuken aan deze dag is opgehangen.
* Nieuwjaarsnacht rein en klaar, beduidt een vruchtbaar jaar.
* Schijnt de zon op de dag van Nieuwjaar, dan wordt het een goed appeljaar.
Wat mij betreft kan deze laatste spreuk probleemloos worden aangepast.
Wat dacht u van: Schijnt de zon op de dag van Nieuwjaar, dan wordt het een goed vredejaar.
En dan maar hopen dat de zon de hele dag schijnt......

Maar als ik naar buiten kijk.....
De lucht is grijs en er wordt regen verwacht.
Ik ben bang dat de zon zich vandaag niet laat zien.
Laten we er maar een nieuwe weerspreuk aan toevoegen:

Je kunt geen dagen aan je leven toevoegen, maar je kunt wel leven toevoegen aan je dagen.
Daarom, geniet van elke dag. Leef je leven!
Ik wens u allen voor 2017 heel veel geluk, vrede en liefde toe.
Èn gezondheid, want dat is toch het belangrijkste.