Ook al ontkennen we dat vaak in alle toonaarden. 'Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg', zijn gevleugelde woorden in onze streken.
Zelfs in onze Tweede Kamer worden uitspraken als 'Doe normaal, man' gebezigd, die dan gevolgd worden door een geagiteerd 'Doe zelf eens normaal'.
'De gewone, normale Nederlander' werd vorig jaar een gevleugeld begrip door de uitspraken van Minister President Mark Rutte. Velen gingen naar hem op zoek. Niemand heeft hem gevonden.
Gelukkig maar.....
Want hoewel we voor het oog van de wereld graag te boek staan als een hardwerkend calvinistisch volkje, wars van opsmuk en hoogdravend gewauwel, onderhuids zijn wij wel degelijk met onszelf zeer ingenomen.
En dat is niet zo verwonderlijk als we onze geschiedenis nader beschouwen.
Eeuwen lang was het zompige moerasgebied in de delta van de grote rivieren een toevluchtsoord voor de verstotenen van Europa. Het waren dwarskoppen, rebellen en betweters die naar onze streken trokken om te trachten hier een bestaan op te bouwen. Dat vele landgenoten deze eigenschappen nog steeds in hun genen meedragen, is in het huidige tijdsgewricht dagelijks zichtbaar.
Het is niet verwonderlijk dat deze vrije geesten, gevlucht voor onderdrukking, zich heftig verzetten als buitenlandse heersers trachtten om de Lage Landen hun wil op te leggen.
Dat leidde uiteindelijk in 1581, tijdens de Tachtigjarige oorlog met de Spanjaarden, tot het Plakkaat van Verlatinghe, deze week uitgeroepen tot "het Pronkstuk van Nederland".
In dit document staken de Staten-Generaal van de noordelijke Nederlandse Provinciën een dikke middelvinger op tegen Filips II, de Spaanse overheerser. Zij wensten hem niet langer als hun vorst te erkennen en schoven hem aan de kant.
In 1588 werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgeroepen, bestuurd door de Staten-Generaal (afgevaardigden van de zeven soevereine provinciën).
Een noviteit in West-Europa...... Een land, dat niet geregeerd werd door een vorstenhuis......
Deze kleine republiek (2,5 miljoen inwoners) zou uitgroeien tot een ongekende wereldmacht in de 17e eeuw........
Het pronkstuk van Nederland. Iets om trots op te zijn.
Het is waar, met het Plakkaat van Verlatinghe werd de kiem gelegd voor wat zou uitgroeien tot onze huidige democratie.
Het was ook de aanzet tot de Gouden Eeuw, een tijdperk van economische voorspoed (voor de rijken dan) en culturele bloei.
Dat die economische groei grotendeels te danken was aan slavenhandel en het leegroven van wingewesten is iets waar we in deze tijd iets minder trots naar kijken. In onze tijd verwerpelijke zaken die een verhitte discussie opleveren over de "verheerlijking van de helden van toen", gestalte gegeven in standbeelden, straat-, school- en tunnelnamen.
Een terechte discussie, hoewel ik vaak de nuance mis.
Allereerst vind ik dat we moeten beseffen dat deze gebeurtenissen plaats vonden in een tijd dat normen en waarden totaal anders waren dan waar wij nu naar trachten te leven.
Dat een school haar naam, toebehorend aan een massamoordenaar uit het verleden, wil veranderen, begrijp ik.
Maar met het neerhalen of verwijderen van standbeelden verander je de geschiedenis niet. Het is eerder een ontkennen of verdoezelen van de geschiedenis. Het is m.i. goed dat we met regelmaat geconfronteerd worden met de duistere kanten van ons verleden, opdat wij leren.....
Het is dan ook teleurstellend dat sommigen nìet leren......
Vooral als zo'n persoon zich ook nog historicus durft noemen.
Hij zegt, dat we trots kunnen zijn op Nederland.
Maar kùn je, màg je trots zijn, als je een deel van je bevolking letterlijk èn figuurlijk laat zakken?
Het aanboren van een enorm aardgasveld in Slochteren (Groningen) in 1959 luidde een nieuwe Gouden Eeuw in voor de Nederlanden. Omdat de toenmalige regering vreesde dat de opkomende kernenergie het aardgas al snel zou verdringen, werd de Groningse bodem in hoog tempo leeggezogen en werd het gas in grote hoeveelheden aan het buitenland verkocht. Kassa!!
Dankzij het aardgas is er sinds 1960 zo'n slordige 300 miljard euro in de staatskas gevloeid.
Geld, waarmee de Oosterscheldedam, de Betuwelijn, de Hoge Snelheidslijn konden worden bekostigd, en een riant sociaal stelsel kon worden opgetuigd.
Zonder het Groninger aardgas had Nederland er momenteel heel anders voorgestaan.
Met een lichte bodemdaling was rekening gehouden.
Met aardbevingen en alle daaruit voortvloeiende ellende niet.....
Een vergelijking met de 17e eeuwse wingewesten dringt zich op.....
Kunnen we de toenmalige regering iets verwijten? Kortzichtigheid misschien, maar ze handelden naar de indertijd bekende gegevens, schattingen en aannames. Volgende regeringen zijn misschien een ongebreideld potverteren te verwijten en onvoldoende toekomstvisie.
Het is echter beschamend dat de opeenvolgende regeringen Rutte, sinds het bekend worden van de ramp die zich in Groningen voltrekt, de bevolking van dit wingewest volledig in de kou laten staan.
Keer op keer horen we schone beloftes, maar een genereus gebaar blijft uit.
Niets geleerd van de geschiedenis.....
Bepaald niet iets om trots op te zijn.
Maar, ik heb het makkelijk als schreeuwer aan de zijlijn, zoals zovelen met mij.
We weten allemaal wat er mis is en wat er niet deugt in deze wereld en brullen het van de daken.
Ja, we verafschuwen ons slavernij verleden.
Met woorden.
Maar hoe zit het met onze daden?
Deze week een spijkerbroek gekocht. Voor een tientje!
Op jacht naar koopjes winkelen we bij Zeeman en Wibra.
En, wie heeft er van die mooie Nikes in de kast staan, in elkaar gezet door kinderhanden?
Houden we zo niet de moderne slavernij in stand?
Ach, we hebben allemaal boter op ons hoofd....
Nee, niet iets om trots op te zijn.
Zullen we gewoon afspreken dat die Coentunnel de naam draagt van Coen Moulijn, de fameuze dribbelaar van Feyenoord?
Mogen we dan helemaal nergens trots meer op zijn?
Ja! Op onze hackers van de AIVD, die de Russische hackers te slim af geweest zijn.
Tenminste, als het allemaal waar is.
Want dat is tegenwoordig wel een dingetje......
Geen opmerkingen:
Een reactie posten