zondag 14 juni 2020

Blinde woede


Op 10 april 2003 werd door een woedende menigte met hulp van Amerikaanse soldaten in Bagdad het standbeeld van Saddam Hoessein van zijn voetstuk getrokken. Een internationale troepenmacht had een einde gemaakt aan het bijna 25-jarige schrikbewind van de Iraakse dictator.
Volkomen begrijpelijk natuurlijk dat de bevolking dit symbool van onderdrukking wilde neerhalen.
Al moet gezegd, dat Irak na de val van Saddam terecht kwam in een burgeroorlog, gevolgd door overheersing door Al Qaida en IS. Over "van de regen in de drup" gesproken....
Maar dit terzijde.

Deze week was in het nieuws dat ex-Covid19-patiënten nog lange tijd last kunnen hebben van de naweeën van de ziekte en ik heb zo'n donkerbruin vermoeden dat er méér vervelende bijwerkingen zijn van het coronavirus. Ik zie om mij heen namelijk dingen gebeuren die sterk doen denken aan een aantasting van de verstandelijke vermogens waardoor het zuiver kunnen oordelen op basis van feiten in het gedrang komt. Sterker nog, men hoeft niet eens besmet te zijn geweest om deze symptomen te ontwikkelen. Alleen al er langere tijd over praten of er dagelijks mee geconfronteerd worden, is al voldoende.
Het zou natuurlijk ook een indirect gevolg kunnen zijn omdat we door dat coronavirus nu al maanden verstoken zijn van sportwedstrijden, live of op TV, van grote dansevenementen, van horeca- en theaterbezoek en al die andere zaken die zorgen voor de broodnodige verstrooiing en de ontspanning van de geest. Daardoor blijft die geest strak gespannen,....... als een snaar......
En dan kàn-ie op een gegeven moment knappen......

Zo'n moment deed zich voor op 25 mei in de Amerikaanse stad Minneapolis waar George Floyd om het leven kwam. Hij was het zoveelste slachtoffer van extreem politiegeweld. De statistieken wijzen uit dat mensen uit de zwarte gemeenschap vaker door dit geweld getroffen worden dan blanken (2 tot 2,5 keer zo vaak). De woede van de zwarte bevolkingsgroep tegen dit buitenproportionele politieoptreden is daarom ook volledig te rechtvaardigen en de daaruit voortvloeiende protesten tegen rassendiscriminatie een logisch gevolg.
Maar.... als ik dan een graffiti afbeelding zie op een muur van George Floyd met engelenvleugels en een aureooltje, dan denk ik: Jongens, wees niet blind voor de feiten......
George Floyd was bepaald geen engeltje en was al meerdere malen veroordeeld voor drugsgerelateerde vergrijpen en een gewapende woningoverval voordat hij op die bewuste maandag sigaretten trachtte te kopen met een vals 20-dollarbiljet. Zijn aanhouding was dan ook volledig legitiem maar had natuurlijk nooit mogen ontaarden in die afschuwelijke moordpartij.
Derek Chauvin is de moordenaar en de collega's die niet ingrepen zijn medeplichtig.
De volkswoede keert zich echter tegen het gehele politieapparaat en dat is misschien begrijpelijk, immers, één rotte appel in de mand maakt al het gave fruit te schand, maar.... het is op z'n minst unfair.
Niet alle politieagenten zijn moordenaars, net zo min als dat alle zwarte mensen, zoals George Floyd draaideurcriminelen zijn......

Trump veroordeelt de demonstranten en zet ze weg als plunderende terroristen en ziet blijkbaar (bewust?) over het hoofd dat het niet de demonstranten zijn die de vernielingen aanrichten, maar misdadigers en anarchisten die deze demonstraties misbruiken om chaos te scheppen om zo hun roof- en plundertochten te kunnen houden. Toch dreigen ook de demonstranten in hun blinde woede de grenzen van het toelaatbare te overschrijden.
De roep om standbeelden van controversiële historische figuren te verwijderen uit de publieke ruimte (zoals het beeld van Generaal Robert E. Lee bijvoorbeeld, die met de Zuidelijke Staten vocht voor het in stand houden van de slavernij) is vanuit hun gezichtspunt volkomen te begrijpen. Het met geweld neerhalen of vernielen van deze beelden zal echter de discussie doodslaan en alleen maar leiden tot meer geweld en een verdere polarisatie binnen het rassenvraagstuk.
De voortekenen zijn er al. Overal ter wereld klinken geluiden op om standbeelden van historische figuren met een bewezen of mogelijk slavernij/racisme verleden van hun sokkels te stoten. Ook hier in Nederland gebeurt dit. De eerste beelden zijn al beklad, vernield of verwijderd of ingepakt om vandalisme te voorkomen. In het kielzog van deze gebeurtenissen worden films en TV series door netwerken niet langer ter beschikking gesteld, waarschijnlijk uit vrees om van racisme te worden beticht of gewoon om moeilijke vragen uit de weg te gaan. Er ontstaan discussies over het al of niet in de ban doen van schrijvers, films, boeken, Nobelprijswinnaars, artiesten enz. 
Deze doorgeschoten politieke correctheid doet zelfs een aanval op humoristische series als Fawlty Towers, "Allo, allo", "Daar komen de Schutters" en "O moeder, wat is het heet". Ja, tussen 'een beetje de gek steken met' en discriminatie ligt een groot grijs gebied en hoe dat wordt ervaren is goeddeels afhankelijk van degene die het ondergaat. Maar kom op zeg, wat is een wereld zonder humor! Humor zal altijd een beetje schuren! En juist het karikaturaal uitvergroten van misstanden is een manier om ze aan de kaak te stellen. Mogen we geen Belgenmoppen meer vertellen? Of de Sam-en-Moos moppen van Max Tailleur? Wie heeft er nog nooit een racistisch getinte mop verteld of opmerking geplaatst? Wie zonder zonden is, werpe de eerste steen......
Mag ook mijn favoriete Nederlandse comedyserie "Toen was geluk heel gewoon" nooit meer herhaald worden omdat daar een racistische, discriminerende boze witte man de hoofdrol in speelt? Hallo, deze serie schetst een tijdsbeeld! Zo werd nou eenmaal vroeger gedacht door een groot deel van de bevolking!
Kan trouwens werken als een wake-up-call voor mensen die nog steeds zo denken. Dat ze mateloos uit de tijd zijn.....

Het Covid-19 virus lijkt, voorlopig althans, uitgewoed en het zou daarom goed zijn om de corona maatregelen verder te versoepelen en terug te keren tot het "Normale Normaal". Dat mensen weer toekomen aan die broodnodige ontspanning en wat relaxter in het leven gaan staan.
Zeker met het oog op de geestelijke volksgezondheid.


Op de kleuterschool bij de nonnetjes spaarden we zilverpapier voor de arme negerkindertjes in Afrika. We leerden daar het liedje zingen: "Moriaantje, zo zwart als roet, ging eens wandelen zonder hoed. En de zon scheen op haar bolletje, daarom droeg zij een parasolletje."
Daar zaten geen kwade gedachten of intenties achter.
Wel leerden we dat de donkere mensen waarschijnlijk afstamden van Kaïn, de broedermoordenaar en daarom door God verstoten waren. Maar als zij zich tot het Christendom bekeerden, werden ook zij kinderen van Jezus. En daarom bad ik als kind de gaten in m'n sokken voor die arme negerkindertjes die het zo slecht getroffen hadden......
Racistisch? Absoluut!
Met kwade bedoelingen? Nee, absoluut niet.
Het was hoe een kind begin jaren '50 tegen de wereld aankeek, gevoed door de verhalen van zijn opvoeders. In de loop der jaren veranderde de wereld en daarmee ook zijn kijk op die wereld.
Een veranderende wereld vereist een constant bijstellen van inzichten en zienswijzen.
Niet het ontkennen, maar het onder ogen durven zien van de geschiedenis is nodig voor een zuivere balans, een eerlijk oordeel.
Dat geldt voor àlle mensen.
Blank èn zwart
en alle kleuren van de regenboog......


1 opmerking: