Op de achterkant van het opklapbare kartonnen dambord bevond zich een schaakbord, althans, mijn vader wist te vertellen dat dat een schaakbord was. Een moeilijk spel waarvoor je "schaakstukken" nodig had om het te kunnen spelen. Zo'n set schaakstukken was nogal duur. In ieder geval blijkbaar te duur om op te nemen in zo'n spellenmagazijn...... Trouwens, wat zou je ermee moeten; niemand wist hoe je dat spel moest spelen......
Het was de tijd dat het bestaan van rangen en standen nog min of meer als vanzelfsprekend geaccepteerd werd. Schaken behoorde tot de categorie tennis, golf en cricket. Sporten en spellen die bedreven werden door de gegoede burgerij. Je hoorde er wel eens over spreken, maar verder kende je het niet. In mijn geboortedorp beperkte de sport-en spelbeleving voor de arbeidersklasse zich vooral tot voetbal, knikkeren, touwtje springen en vissen.
Pas later, op de middelbare school kwam ik in aanraking met het edele schaakspel. Het werd regelmatig op vrije momenten door mijn medeleerlingen gespeeld en gaandeweg raakte ik geïntrigeerd door het spel van torens, koninginnen en paarden. Mij werden de verschillende looplijnen van de stukken verteld en op zeker moment speelde ik mijn eerste potje.
Het zal drie, vier zetten geduurd hebben.......
Bij gebrek aan geld stelde ik zelf "schaakstukken" samen met knopen uit de knopendoos van moeder en trachtte mijn broers daarmee te verleiden tot een potje schaken.
Ik las wat boekjes over het schaakspel en leerde dat het spel al duizenden jaren oud is, waarschijnlijk in China ontstond en rond de 11e eeuw vanuit de Arabische wereld Europa bereikte. Tijdens de 15e eeuw bereikte het schaakspel zo ongeveer de vorm waarin het tegenwoordig gespeeld wordt.
Nee, ik heb nooit een studie gemaakt van het schaakspel en mij niet verdiept in allerlei varianten en eindspelen. Ik was al tevreden met het feit dat ik andere ongeoefende spelers redelijk tegenspel kon bieden en zo af en toe zelfs een potje wist te winnen.
Toen ik op de Gerardusschool voor de vierde klas kwam te staan, ben ik al vrij snel begonnen met een half uurtje in de week schaakles te geven. Gewoon als spel, maar ook omdat ik voor kinderen in het kunnen spelen van schaak wel degelijk een meerwaarde zag.
Eind 70-er jaren kwam de SchoolTV mij te hulp met een schaakcursus voor leerlingen van de basisschool (Schaak!). Natuurlijk heb ik mij daar toen enthousiast voor ingeschreven en vele jaren heb ik met plezier de kinderen de eerste paden gewezen in het schaakdoolhof. Niet iedereen deelde mijn enthousiasme, maar... de schaaklessen hadden wel tot gevolg dat we tijdens de schaaktoernooien, die toentertijd werden georganiseerd, in ieder geval geen modderfiguur sloegen.
Voor een enkeling betekende het zelfs een nieuwe hobby......
De huidige Netflix serie Queens' Gambit zorgt voor een revival van het schaken en heeft bij menigeen interesse voor het schaakspel doen ontstaan. Schaakspellen gaan als warme broodjes over de toonbank. Iedereen wil leren schaken sinds het succes van de TV-serie en het gedwongen thuiszitten in verband met lockdown en avondklok zal daarop ook zeker van invloed zijn. Ook de recente successen van Nederlandse schakers op het wereldtoneel, zoals de Amsterdamse Eline Roebers die wereldkampioen in de klasse van meisjes tot en met 14 jaar werd en Jorden van Foreest die onlangs het Tata Steel-schaaktoernooi als eerste Nederlander in 26 jaar tijd won, hebben zeker bijgedragen aan de hernieuwde belangstelling voor het schaakspel.
Een toe te juichen ontwikkeling! Het is in ieder geval een bezigheid welke gedurende de lockdown uurtjes te prefereren valt boven het matten met politieagenten en het plunderen van winkels......
Mijn kleindochter Malu wordt op haar beurt door haar vader onderwezen in het spelen van het schaakspel.
Leuk! Ik verheug mij er al op om een potje met haar te spelen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten